W wyroku z dnia 12 grudnia 2013 r., sygnatura akt I PK 135/13, Sąd Najwyższy wypowiedział się w sprawie dwóch byłych pracownic jednego z banków, które pod koniec marca 2009 r. zawarły z pracodawcą porozumienie w przedmiocie rozwiązania umowy o pracę. Bank potwierdził, że rozwiązanie umów o pracę nastąpiło z przyczyn niedotyczących zatrudnionych, w związku z czym pracownicom przysługiwała odprawa pieniężna zgodna z przepisami Ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Ponadto, u pracodawcy funkcjonował regulamin tzw. zwolnień grupowych na podstawie którego pracownicy, z którymi rozwiązano umowę o pracę w tym trybie uprawnieni byli do dodatkowej rekompensaty.
W zaistniałym w sprawie stanie faktycznym, byłe pracownice, wykonujące zawód radcy prawnego, bezpośrednio po rozwiązaniu wiążących je umów kontynuowały pracę na rzecz banku, tym razem jednak na podstawie umów zlecenia. W związku z tym pracodawca stwierdził, że pracownice nie są upoważnione do otrzymania rekompensaty wynikającej z regulaminu zwolnień grupowych. Same zainteresowane były odmiennego zdania, w wyniku czego wystąpiły do sądu z żądaniem odszkodowania w wysokości 40.000 zł.
Sąd I instancji, po zapoznaniu się z treścią obowiązującego u pracodawcy regulaminu zwolnień grupowych stwierdził, iż regulamin ten zawiera postanowienie, zgodnie z którym prawo do dodatkowej rekompensaty nie przysługuje pracownikom, którzy po rozwiązaniu umowy o pracę zostali ponownie zatrudnieni. W ocenie sądu sformułowanie „zatrudniony” odnosi się do pracownika ponownie zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, ale już nie na podstawie umowy zlecenia. W wyniku poczynienia takich ustaleń zasądzono od pracodawcy odszkodowanie w wysokości 25.000 zł na rzecz każdej z powódek. Do takiego rozstrzygnięcia przychylił się również sąd II instancji.
Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego. Ten stwierdził, że dla prawidłowej interpretacji postanowień regulaminu zwolnień grupowych funkcjonującego u pracodawcy należy w pierwszej kolejności odwołać się do dyrektyw wykładni logiczno-językowej, a dopiero gdy te nie przyniosą efektu można sięgnąć po wykładnię funkcjonalną i systemową.
W ocenie Sądu Najwyższego, w omawianej sprawie nie można wypłacić byłym pracownicom rekompensaty za brak zatrudnienia, skoro ponownie rozpoczęły one pracę na rzecz tego samego podmiotu. W konsekwencji zaskarżony wyrok został uchylony, a sprawę przekazano do ponownego rozpatrzenia.
Orzeczenie:
wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2013 r., sygnatura akt I PK 135/13
-Adam Gielnik