Sąd Najwyższy w dniu 10 lipca 2015 r. wydał uchwałę w trzyosobowym składzie w sprawie o sygnaturze akt III CZP 45/15, zgodnie z którą w razie odstąpienia przez wykonawcę od umowy o roboty budowlane, zawartej z podwykonawcą, inwestor nie ponosi odpowiedzialności gwarancyjnej.
Sąd Okręgowy rozpoznając apelację w przedmiotowej sprawie o zapłatę, powziął poważne wątpliwości co do wykładni art. 6471 § 5 k.c. Zgodnie z tym przepisem, zawierający umowę o roboty budowlane z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę. W związku powyższym Sąd Okręgowy zwrócił się do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego: "Czy, będące realizacją umownego prawa odstąpienia, odstąpienie przez wykonawcę, od zawartej z podwykonawcą umowy o roboty budowlane, na którą inwestor wyraził zgodę, powoduje ustanie, wskazanej w art. 6471 § 5 k.c., solidarnej z wykonawcą odpowiedzialności inwestora za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę, czy też takie odstąpienie pozostaje bez wpływu na istnienie tej odpowiedzialności?"
Do tej pory w orzecznictwie i literaturze funkcjonowały zasadniczo dwa poglądy na powyższą kwestię: samodzielna odpowiedzialność inwestora lub akcesoryjna odpowiedzialność inwestora.
Pierwsza koncepcja przyjmuję, iż art. 6471 § 5 k.c. czyni inwestora odpowiedzialnym za cudzy dług (dług wykonawcy). Stosunek zobowiązaniowy pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą ma zatem rozszerzoną skuteczność wobec inwestora, który nie jest jego stroną. Dlatego też dla istnienia solidarnego zobowiązania z art. 6471 § 5 k.c. bez znaczenia są dalsze losy umowy wiążącej wykonawcę z podwykonawcą. Odpowiedzialność inwestora ma tu charakter gwarancyjny, stanowi bowiem skuteczne zabezpieczenie zapłaty wynagrodzenia na rzecz podmiotu, który wykonał prace budowlane na rzecz inwestora. Odpowiedzialność inwestora ma również charakter samodzielny i nie jest uzależniona od istnienia i zakresu zobowiązania wykonawcy. Drugi pogląd opiera się na założeniu, że odpowiedzialność inwestora względem podwykonawcy na gruncie art. 6471 § 5 k.c. powstaje dopiero wtedy, gdy wyraził on zgodę na umowę wykonawcy z podwykonawcą. Dlatego też warunkiem odpowiedzialności inwestora jest istnienie ważnego, opartego na łączącej strony umowie, zobowiązania wykonawcy względem podwykonawcy. Inwestor gwarantuje zatem podwykonawcy zapłatę wynagrodzenia, ale tylko w takim zakresie, w jakim powinien uczynić to wykonawca.
Omawiana uchwała Sądu Najwyższego, może stanowić zatem punkt zwrotny w orzecznictwie sądów rozstrzygających spory dotyczące odpowiedzialności inwestora względem podwykonawców.
Orzeczenie:
Uchwała SN z dnia 10 lipca 2015r. sygn.. III CZP 45/15
Źródło:
lex.pl
- Michał Pilecki